خیلی کوچک خیلی بزرگ

 میکروسکوپ و قسمتهای ان

بخش نیرو

نمودار انواع نیرو

انیمنشن بازیافت کاغذ

اهن زنگ نزن

پسرای خوبم

تا حالا توجّه کرده بودین که بعضی از فلزات زنگ می زنند و بعضی دیگر٬زنگ نمی زنند؟

آهن معمولا زنگ می زنه.به همین علّت هست که وقتی رنگ قسمتی از بدنه اتومبیل از بین 

میره٬هوا باعث می شه که آهن زیر قسمت رنگ شده خیلی زود زنگ بزنه حالا ببینیم که آهن چرا 

زنگ میزنه؟؟؟

چرا آهن زنگ می زند؟

برای آن که آهن با اکسیژن موجود در هوا ترکیب می شود و اکسیدآهن قرمز رنگ را(که همان 

زنگ آهن است)تولید می کند.در هر صورت٬نوعی آهن وجود دارد که زنگ نمی زند.اختراع یاکشف 

این آهن امری تصادفی بود!در سال۱۹۱۳ ٬هری بریرلی٬ که متخصص ذوب فلزات بود٬برای ساختن 

لوله تفنگ٬دنبال فلزی مناسب می گشت.از این رو فلزات گوناگون را با هم ترکیب کردو آلیاژهای 

مختلفی به دست آورد.امّا پس از انجام آزمایش ها٬تمام نمونه ها را به گوشه ای انداخت.چند ماه 

بعد متوجّه شد در حالی که همه نمونه های دور ریخته شده٬زنگ زده اند٬یکی از آنها زنگ نزده 

است!بریرلی این آلیاژ را با دقّت بررسی کرد و فهمید که ۱۴٪آن کروم است.به این ترتیب فلز زنگ

نزن یا استنلس استیل وارد زندگی بشر شد.امروزه اغلب لوازم آشپزخانه ها از آهن زنگ نزن 

هستند.جنس بیشتر دیگ ها٬کتری ها٬ماهی تابه ها٬قاشق و چنگال ها٬چاقو ها و لگن ظرفشویی 

آشپزخانه ها از آهن زنگ نزن است؛همین طور بسیاری از لوازم جرّاحی و قطعات خودرو ها از این 

فلز ساخته می شوند.

نکته:کروم یا کرومیوم فلزی سخت٬خاکستری و دیر گداز است با علامت اختصاریcr.

نکته:آلیاژ فلزی است که از ترکیب دو یا چند فلز به دست می آید.

موارد قابل استفاده در کاغذ سازی

مواد به کاررفته در تولید کاغذ:

کلر:رنگ بر

اگر کاغذ سفید مورد نظر باشد، عملیات شست‌وشو (سفید کردن) نیز باید در فرایند ساخت منظور شود. رنگبری از طریق لیگنین زدایی که سبب سفید شدن دائمی کاغذ می شود را می توان در مورد خمیرهای شیمیایی انجام داد . این فرایند در چند مرحله و معمولاً به وسیله کلر ، دیوکسیدکلر ، اکسیژن و سایر ترکیب های رنگبر عملی می شود

کلر در سال 1774 توسط شیل کشف شد و خواص رنگبری آن در سال 1784 توسط بوتوله اعلام گردید . اما حدود یک قرن پس از این تاریخ تولید صنعتی کلر از طریق تجزیه الکترولیتی کلرید سدیم میسر شد و پس از آن ، مصرف کلر در صناایع مختلف رواج یافت . حدود پنجاه سال پس از این تاریخ ، مصرف کلر به عنوان رنگبر و سفید کننده در صنعت خمیر کاغذ آغاز شد

به دلیل مشکلات زیست محیطی ، در طی چند سال آینده ، احتمالاً استفاده از گاز کلر برای رنگبری منسوخ خواهد شد و استفاده از دیوکسید کلر رونق خواهد یافت . اما در دراز مدت ، مواد شیمیایی فاقد کلر ( اکسیژن ، هیدروژن پروکسید و اوزون ) جای دیوکسید کلر را خواهد گرفت

نشاسته:صاف کننده سطح کاغذ و افزایش مقاومت

نشاسته های کاتیونیک عمدتا برای حفظ و نگهداری الیاف و رنگدانه ها روی کاغذ مصرف می شوند، همچنین استفاده از اینها باعث بهبود و استحکام در مقابل پارگی و پایداری در مقابل تا خوردن کاغذ می شوند، همچنین به عنوان امولسیفایر برای ضد آب کردن کاغذهای چسب زنی و آهار زنی و در تصفیه و پالایش سنگ معدن به عنوان عوامل انباشتگی و لخته کنندگی مورد استفاده قرار می گیرند

گچ: شفافیت کاغذ

یک وجه اصلی صنعت کاغذسازی، فرایندی است که در آن الیاف معلق در آب تحت عمل پرداخت مکانیکی شدید قرار گیرند. عمل کوبیدن یا تصفیه، بر خصوصیات مکانیکی کاغذ اثر دارد. برای مثال افزایش پرداخت، موجب افزایش استحکام چگالی ظاهری الیاف است و اثر مستقیم آن بر روی الیاف، ایجاد انعطاف پذیری بیشتر آنهاست که موجب می‌شود الیاف بر روی یکدیگر خوابیده و سطح تماس بیشتری به‌وجود آید. به این ترتیب، اتصال بین الیاف تقویت می‌شود. البته این فرایند بسیار پیچیده است.در تولید کاغذهایی که از آنها برای چاپ یا نوشتن استفاده می‌شود، نوعی ماده پُر کننده به‌کار می‌رود. استفاده از این ماده نتایج بسیاری دارد مانند افزایش میزان ماتی، صافی، و یکنواختی کاغذ. مواد پرکننده رایج، چینی و گچ (کربنات کلسیم) است. سهم مواد پرکننده در کاغذ می‌تواند زیاد و بین ۱۰ تا ۱۵درصد وزن کاغذ را تشکیل دهد.

پلاستیک:

به کاغذ موادی (پلاستیک؛)، البته به مقدار بسیار کم، می‌افزایند تا به آن ویژگی خاص بدهند، مثلا آن را در برابر رطوبت مقاوم کند یا بر شفافیت آن بیفزایند و رنگ و سایه آن را تنظیم کنند.پوشش و پرداخت سطح کاغذ. مواد پوششی عمل‌آور سطح کاغذ، اجزای مهم غیرالیافی کاغذ را تشکیل می‌دهد. یکی از این نمونه‌ها کاغذهای براق مورد استفاده در مجله‌ها و نیز کاغذهای ضد آب هستند که گاه برای کتاب‌ها نیز به‌کار می‌روند.

رنگ:

تولید کاغذهای رنگی

زمین لرزهای 50 سال اخیر در ایران

زمین لرزهای ایران

 

زمین لرزه بم  سال 1382

امار زمین لرزهای 50سال اخیر در ایران .
در سال 1288 در منطقه سیلاخور زمین لرزه ای به بزرگی 4/7 ریشتر بوقوع پیوست که 8000 کشته و 64 تخریب روستا را به همراه داشت.
در سال 1309 زمین لرزه با بزرگی 4/7 ریشتر سلماس را لرزاند که باعث کشته شدن 2514 نفر و تخریب 60 روستا شد.
شهر لار در سال 1339 با یک زمین لرزه 7/6 ریشتری لرزید که 400 نفر در این حادثه کشته شده و 75 درصد شهر نیز تخریب شد.
زمین لرزه بوئین زهرا نیز با شدت 2/7 ریشتر و 10000 کشته در سال 1341 به وقوع پیوست.
در سال 1347 نیز زمین لرزه ای به بزرگی 4/7 ریشتر دشت بیاض را لرزاند که منجر به کشته شدن 10500 نفر و تخریب 61 روستا شد.
در سال 1351 منطقه قیر با زمین لرزه 9/6 ریشتری لرزید و 4000 نفر را به کام مرگ برد.
در سل 1356 خورگو با زمین لرزه ای 7 ریشتر لرزید که در آن 128 نفر کشته شدند.
زلزله طبس با شدت 7/7 ریشتر در سال 1357، 19600 کشته و تخریب 16 روستا را به دنبال داشت.
در سال 1358 هم قائن با شدت 1/7 ریشتر لرزید که در اثر آن 130 نفر جان باختند.
در سال 1360 منطقه سیرچ با شدت 4/7 ریشتر به لرزه درآمد و 1300 نفر کشته شدند و 85 درصد شهر هم تخریب شد.
رودبار و منجیل نیز در سال 1369 با شدت 4/7 ریشتر لرزید که 35000 نفر کشته به همراه داشت.
بیرجند هم در سال 1376 با شدت 3/7 ریشتر لرزید و 1500 نفر کشته بر جای گذاشت.
در سال 1381 آوج در اثر زمین لرزه با خسارات زیاد در شهر و روستاها روبه رو شد. شدت زلزله آوج 6/6 ریشتر بود.
بم در سال 1382 با قدرت 5/6 ریشتر با خاک یکسان شد که 41000 نفر در اثر آن جان باختند.
زلزله بعدی در سال 1383 در فیروزآباد با شدت 3/6 ریشتر آمد که منجر به ریزش کوه و خسارات شد.
زرند هم در سال 1383 با شدت 4/6 ریشتر لرزید و 612 نفر در آن کشته شدند و 10 روستا تخریب شد.

در فروردین سال 85 چندین زمین‌لرزه که بزرگترین آن 6 ریشتر بود درود در حوالی استان لرستان را لرزاند.این زمین‌لرزه 6 ریشتری 84 کشته و 1264مجروح برجای گذاشت و موجب تخریب 30 تا 100 درصدی حدود 330 روستا از شهرستان‌های دورود، بروجرد، خرم‌آباد و الشتر استان لرستان شد.
در سال 1389 زمین لرزه‌ای با شدت 9/4ریشتر در شهرستان دورود رخ داد و بر اثر آن تعدادی واحد مسکونی در دورود دچار خسارت شدند و بیش از 100 زخمی برجای گذاشت.
 عصر روز شنبه 21 مرداد ماه سال 91، دو زلزله‌ به بزرگی 6 و 2/6 ریشتر در اعماق درونی زمین شهرستان‌های اهر، ورزقان و هریس را با 245روستا لرزاند و بیش از 300 کشته و بیش از پنج هزار زخمی و مجروح بر جای گذاشت.
هفته گذشته هم یعنی 21 فروردین 1392 زلزله ای به بزرگی 6.1 ریشتر استان بوشهر را لرزاند .

و بالاخره بزرگترین زلزله نیم قرن گذشته زلزله 7.8 ریشتری در سراوان در 27 فروردین 1392

تحقیق و جمع اوری  توسط   هادی رحیمی و مهدی خودسیانی    دانش آموزان کلاس ششم دبستان شهید رضا یسلیانی .

حرکت ورقه های سنگ کره

خمیر کره حالت مایع - خمیری دارد .به همین علت ورقه های سنگ کره روی خمیر کره حرکت می کنند .حرکت ورقه های سنگ کره سه نوع است :

1- یا به سوی هم نزدیک می شوند . که 2 حالت دارد :
الف - اگر لبه ی یکی در زیر دیگری فرو رود . لبه ای که فرو می رود بر اثر گرمای اعماق زمین ذوب می شود و آتش فشان یا جزایر آتش فشانی پدید می آید .
ب - اگر لبه ی هر دو به سمت بالا بیاید در این صورت رشته کوه پدید می آ ید .

2 - یا از یک دیگر دور می شوند .
در این صورت مواد مذاب به سطح زمین می آیند و پس از سرد شدن ، پوسته ی جدیدی می سازند و بر آمدگی هایی را ایجاد می کند . اگر این رویداد در دریا صورت گیرد بر وسعت دریا می افزاید .

3 - از کنار هم رد می شوند و هم دیگر را می سایند .
این رویداددر ابتدا به خم شدن یکی از لبه ها منجر می شود . سرانجام بر اثر فشار بیشتر، سنگ های موجود در لبه می شکند و باعث ایجاد  زمین لرزه  می شود .

نمونه سوال شماره ۱ علوم ششم نوبت اول 

چگونه اتشفشان بسازیم ؟

برای دیدن روش ساخت اتشفشان به ادامه مطلب بروید

امواج لرزه ای

دانشمندان چگونه باامواج لرزه ای به ساختاردرونی زمین پی برده اند؟

امواج لرزه ای -دانشمندان چگونه باامواج لرزه ای به ساختاردرونی زمین پی برده اند؟

امواج لرزه ای-دانشمندان چگونه باامواج لرزه ای به ساختاردرونی زمین پی برده اند؟

امواج لرزه ای انواع مختلفی دارند.یک نوع ازآن هانمی تواندازمایعات عبورکند.این نوع امواج لرزه ای باعث شده است بفهمیم هسته ی زمین،مایع است.اگربین چراغ قوه ودیوار،یک توپ پینگ پنگ قراردهیم،سایه ی توپ بردیوار می افتدچون پرتوهای نورازتوپ نمی گذرند.

دانشمندان دریافته اندکه وقتی دریک نقطه اززمین زلزله ای ایجادمی شود.این نوع امواج نمی توانندازمرکززمین عبورکنندودرسمت دیگربه اصطلاح سایه تشکیل می شود.

به این تریب فهمیده اندکه هسته ی زمین حالت مایع دارد. انواع دیگرامواج لرزه ای هرکدام ویژگی های دیگری دارندوازمجموع اطلاعات به دست آمده توسط آن ها،دانشمندان توانسته اندبه ساختاردرونی زمین پی ببرند.

لایه های زمین

چهار لایه زمین:

زمین از چهار لایه متفاوت تشکیل شده است. بسیاری از زمین شناسان معتقدند که زمین در مرکز خود از مواد سنگینتر و با چگالی بیشتر تشکیل شده است و مواد سبکتر به سمت بالا حرکت می کنند. زیرا پوسته زمین غالبا از مواد سبکتر(سنگهای بازالت و گرانیت) ساخته شده در حالیکه هسته آن شامل فلزات سنگین(نیکل و آهن) است.

پوسته لایه ای است که شما بر روی آن زندگی می کنید، این لایه به خوبی مطالعه و درک شده است. گوشته بسیار گرمتر از پوسته است و توانایی جریان زیادی دارد. هسته های درونی و بیرونی همچنان گرمتر هستند و فشار وارده در مرکز زمین به اندازه ای است که شما می توانید به وسیله آن، یک توپ را به یک تکه سنگ مرمر تبدیل کنید.

پوسته:

این لایه نسبت به سه لایه دیگر، بسیار نازکتر است. پوسته، در محل اقیانوسها(پوسته اقیانوسی)تنها حدود 5-3 مایل(8کیلومتر) ضخامت دارد و در قاره ها(پوسته قاره ای) حدود25 مایل(32کیلومتر) ضخامت دارد. درجه حرارت پوسته از درجه حرارت هوا در بالاترین بخش آن، تا 1600درجه فارنهایت(870 درجه سلسیوس) در عمیق ترین بخش پوسته تغییر می کند. شما می توانید یک قرص نان در تنور(اجاق) خودتان در حرارت 350درجه فارنهایت) بپزید. در حرارت 1600درجه فارنهایت،‌سنگها شروع به ذوب شدن می کنند. پوسته زمین به قطعاتی که ورقه نامیده می شوند، تقسیم شده است. ورقه ها نیز بر روی یک گوشته پلاستیکی نرم که زیر پوسته قرار گرفته اند شناورند. این ورقه ها معمولا به آرامی حرکت می کنند ولی اغلب، به هم می چسبند و فشار زیادی را ایجاد می نمایند. فشار ایجاد شده و سنگها خمیده می شوند تا حدی که بشکنند. به هنگام رخداد این پدیده، زمین لرزه ایجاد می شود. به ضخامت کم پوسته، در مقایسه با سایر لایه ها توجه کنید. کلا هفت ورقه اقیانوسی و قاره ای بر روی گوشته ای که از مواد داغتر و با چگالی بیشتری تشکیل شده است،‌شناور می باشند.

 

پوسته از دو نوع سنگ اصلی تشکیل شده است، گرانیت و بازالت. پوسته قاره ای بیشتر از گرانیت تشکیل شده در حالیکه پوسته اقیانوسی شامل نوعی از سنگهای آتشفشانی، که بازالت نامیده می شوند، می باشد.

سنگهای بازالتی ورقه های اقیانوسی،‌چگالی بیشتری داشته و از سنگهای گرانیتی ورقه قاره ای سنگینتر هستند. شاهد این قضیه نیز، رانده شدن پوسته قاره ای بر روی پوسته سنگینتر اقیانوسی در طی برخورد ورقه ها می باشد. پوسته و قسمت بالایی گوشته، پهنه ای از سنگهای صلب و شکننده را ایجاد می کنند که سنگ کره(لیتوسفر) نامیده می شود. لایه پایینی سنگ کره صلب، پهنه ای با محتویات قیرمانند است که سست کره(آستنوسفر) نام دارد. سست کره، بخشی از گوشته است که جریان دارد و ورقه ها بر روی آن حرکت می کنند.

 

گوشته:

گوشته لایه ای است که مستقیما بر روی سیما قرار دارد. این لایه بزرگترین قسمت زمین است که حدود 1800مایل ضخامت دارد. گوشته از سنگهای بسیار داغ و چگال تشکیل شده است. این لایه سنگی، ‌شبیه قیر جریان می یابد. این جریان در اثراختلاف زیاد درجه حرارت از کف تا بالای گوشته می باشد. حرکت گوشته، دلیل حرکت ورقه های زمین است. درجه حرارت گوشته، از 1600درجه فارنهایت در بالای آن تا 4000درجه در قسمتهای قاعده ای اس،‌ تغییر می کند.

جریانهای همرفتی:

گوشته از مواد بسیار چگالتر و با ضخامت بیشتر ساخته شده است. ورقه ها بر رو ی آن مانند روغنی که بر روی آب شناور است،‌ شناورند. بسیاری از زمین شناسان معتقدند که گوشته به سبب وجود جریانهای همرفتی،‌جریان دارد.

جریانهای همرفتی، به علت وجود موادبسیار داغی است که از عمیق ترین قسمت گوشته بالا می آیند سپس سرد شده، دوباره پایین رفته، سپس داغ شده و باز بالا می آیند و این چرخه بارها و بارها ادامه می یابد.

شما سوپ یا پودینگ را در ماهیتابه ای گرم می کنید و جریانات همرفتی را می توانید در این مایع ببینید که شروع به حرکت می کند.

هنگامی که جریانان همرفتی در درون گوشته جریان می یابند، می توانند پوسته را نیز به حرکت درآورند. در اثر این جریانات، پوسته آزادانه حرکت می کند.

نوار نقاله، درکارخانه جعبه ها را حرکت می دهد همانند جریانات همرفتی در گوشته، که ورقه های زمین را حرکت می دهد.

  

هسته خارجی:

هسته زمین، شبیه توپی است از مواد بسیار داغ(9000-4000 درجه فارنهایت). هسته خارجی آنقدر داغ است که فلزات در آن همگی به صورت مایع هستند. هسته خارجی، 1800 مایل پایینتر از پوسته قرار دارد و حدود 1400مایل ضخامت دارد. هسته خارجی از نیکل و آهن مذاب تشکیل شده است.

هسته داخلی:

هسته داخلی آنقدر فشار و حرارت بالایی دارد که فلزات به یکدیگر فشرده شده و مانند مایع قادربه حرکت نیستند. اما نیروهای وارد شده به آنها باعث می شود که در جای خود همانند یک جامد بلرزند. هسته داخلی، 4000 مایل پایینتر از پوسته است و حدود 800مایل ضخامت دارد. درجه حرارت در آن بیش از 9000درجه فارنهایت است و فشار 45 میلیون پوند براینچ مربع است. این مقدار فشار، سه میلیون برابر فشار هوا بر سطح بدن شما در کنار دریاست.

علوم ششم

پسرای خوبم با آزمایش بادکنک سر کلاس یاد گرفتیم که :

هنگامی که موهای خود را به بادکنک میمالید، موهای شما بار الکتریکی مثبت و بادکنک بار الکتریکی منفی پیدا می‌کنند. در هر اتم موهای شما، قبل از مالیدن، به تعداد مساوی الکتریسیته مثبت و منفی وجود دارد.  کار مالیدن فقط این است که بارهای مثبت و منفی را از هم جدا می‌کند. دلیل این امر این است که الکترون خواهی یا «تمایل به جذب الکترون» بادکنک از موهای شما خیلی بیشتر است. بر اثر تماس بار الکتریکی موهای شما منتقل و یک بی‌تعادلی در بار الکتریکی بادکنک ایجاد  می شود. موی شما در اصطلاح بار مثبت پیدا کرده است. اضافه بار منفی بادکنک نیز باعث می‌شود که بار بادکنک منفی شود. در نتیجه بادکنک و موی شما بار مساوی اما ناهمنام پیدا می‌کنند. انرژی‌ای که صرف مالیدن  به موی شما می‌شود در بارهای جدا شده انباشته می‌شود. هر گاه بادکنک را به دیوار نزدیک کنیم،الکترون‌های آزاد موجود بر سطح دیوار به وسیلهٔ بادکنک دارای بار منفی رانده می‌شوند و به این ترتیب سطح دیوار دارای بار مثبت می‌شود که به سطح بادکنک که دارای بار منفی است نیروی جاذبه اعمال می‌کند این انرژی موجب چسبیدن بادکنک به دیوار می شود.

دلایلی که ممکن است باعث نچسبیدن بادکنک به دیوار شوند.

1 - بادکنک ها خوب باردار نشده باشند.

2 - احتمال دارد رطوبت هوا زیاد باشد در این صورت در روزی که رطوبت کم است آزمایش تکرار شود.اگر رطوبت هوا زیاد باشد مولکول های آبی که در هوا وجود دارد تعدادی از مولکولهای اضافی باد کنک را از آن جدا کرده ،در نتیجه بار الکتریکی بادکنک ضعیف تر می شود.

 3 - اگر جریان هوا در اتاق زیاد باشد .

4 -اگر نیروی وزن بادکنک از نیروی بار الکتریکی زیاد باشد.

 ما سر کلاس به مورد چهارم برخوردیم و بعضی ازبادکنکها به دیوار نچسبیدند.